Op woensdag 28 juni hebben we in theater aan de Slinger een inspiratiebijeenkomst georganiseerd met als titel ‘een samenleving voor iedereen’. De avond startte met de openingswoorden van onze avondvoorzitter Josje Hillenaar (meer informatie over Josje vind je op josjeskracht.nl). Daarna kon men meedoen met een belevingscarrousel. Bezoekers konden in het theater proberen, ervaren, proeven, praten, luisteren, verrast worden, geïnspireerd worden. Ons idee was om te beginnen met de vragen: ‘hoe voelt dat eigenlijk, om niet volledig mee te kunnen doen in de samenleving? Om beperkt te worden in je mogelijkheden?’.
Naast proberen waren er verschillende ervaringsdeskundigen aanwezig om in te gaan op vragen en andere reacties. De avond leverde een sfeer op van verwondering, verbazing, reflectie en inzicht. Het laatste deel van de avond was het de beurt aan boeiende inzichten van experts op het gebied van inclusieve samenleving en wat we daar zelf aan kunnen doen.
Professor dr. Jean-Pierre Wilken (lector participatie zorg en ondersteuning aan Hogeschool Utrecht) plaatste enkele observaties uit de belevingscarrousel in een breed perspectief van de inclusieve samenleving. Daarnaast ging hij in op de inclusiegerichte professional. Daarna was het woord aan Anouk Bolsenbroek (directeur Inclusionlab), zij gaf ons voorbeelden hoe je concreet (verder) kunt werken aan inclusie.
Laat ik daar eens bij stilstaan, hoe gaan we het waar maken? Iedereen hoort erbij, iedereen doet ertoe, iedereen moet mee kunnen doen’? Het woord inclusie valt al regelmatig, ook in de politieke arena van onze mooie gemeente. Inclusie gaat verder dan het verbeteren van de toegankelijkheid van openbare gebouwen voor rolstoelen, zoals dat in het VN-verdrag geregeld is. Laat helder zijn; Inclusie is meer dan een VN-verdrag. En volgens mij is de wens voor inclusie ook zeker geen oproep voor nieuw beleid of een aparte inzet of opdracht.
Natuurlijk hebben we het bij inclusie ook over mensenrechten. En sinds 14 juli 2016 is dat ook in Nederland een feit door het ratificeren van het VN-verdrag voor rechten van mensen met een beperking. Terwijl sommige mensen hierin zien dat hiermee het doel is gehaald, wil ik benadrukken dat het pas het begin is. Er is volgens mij sprake van een nieuwe werkelijkheid, onze werkelijkheid en die vraagt om gezamenlijke verantwoordelijkheid en inzet. Inzet van de overheid maar zeker ook van instellingen, bedrijfsleven en inwoners, we hebben een gezamenlijke opdracht.
Inclusie gaat over onze leefwijze, gedachten en mentaliteit. Het gaat over samenleven en samenwerken, ongeacht, herkomst, ‘beperking’, geslacht, geaardheid, economische situatie of taalkundige en culturele achtergrond en zonder het eigen belang voorop te stellen. Met respect, empathie, het begrijpen en rekening houden met de kwaliteiten, prestaties of vaardigheden van de ander als individueel en autonoom persoon. Vanuit vanzelfsprekendheid kijken naar mogelijkheden is daarbij de richting.
Een droom om samen aan te werken om als samenleving van vergelijken, stigmatiseren en oordelen te transformeren naar een samenleving waarin verbinding, saamhorigheid en waardering de boventoon voeren.
Aan het einde van deze woensdag, moe maar voldaan, konden we terugkijken op een avond die verliep zoals bedoeld. Ook werd ik bevestigd dat er in onze Houtense samenleving een aantal initiatieven zijn die inclusie ademen. Zoals de sociale onderneming Deksels Lekker, de broedplaats van en voor inwoners de Krachtfabriek, het Wereldhuis en natuurlijk het buurtinitiatief de Wakkere Akker.
Terugkijkend op de avond kwam ik ook tot de ontdekking dat taal ook een enorm verschil maakt in de gedroomde inclusieve wereld. Want eigenlijk is het best gek dat we spreken over een ‘invalidentoilet’, zouden we dit niet gewoon ‘toilet’ moeten noemen, en die andere ‘beperkt toegankelijk toilet’?
Tot slot, voor aanvang van de inspiratiebijeenkomst heb ik een vlog gemaakt met Erik Dannenberg, voorzitter van Divosa over inclusie. Hij geeft op een persoonlijke wijze antwoord en schetst in 8 minuten het beeld van verleden, heden en gedroomde toekomst.
Jocko (1 juli 2017)
linkjes