Ik hecht veel waarde aan onze democratie en het recht om te stemmen. Een recht wat ik koester en waar ik me graag voor inzet. Ruim 10 jaar, waarvan 8 jaar als gekozen gemeenteraadslid, ben ik actief in het lokale politieke spel van Houten, onze lokale democratie. Dat wat ooit begon als een bewuste keuze is toe aan een nieuwe afweging.
De afgelopen jaren heb ik veel gesprekken gevoerd met mensen die hun vertrouwen in de politiek verliezen of al zijn verloren. Doorvragen maakt vaak ook twijfel zichtbaar over het wel of niet gaan stemmen.
Vaak gaat het gesprek over de consequentie van de uitgebrachte stem, vaak zelfs over de twijfel of de uitgebrachte stem wel consequenties heeft.
Misschien goed om even bij stil te staan, wat is de consequentie van de uitgebrachte stem? Wat als ik het met sommige besluiten en gevolgen niet eens ben? Kan ik me aan de consequenties onttrekken door niet te gaan stemmen? Werkt het eigenlijk wel zo? Is het niet zo dat het kiezen in een democratisch stelsel op zichzelf al een consequentie is, namelijk het op democratische wijze komen tot een meerderheid, die dan aan het werk kan om een overeenkomst te maken met elkaar waar je bij voorbaat al van weet dat je het op sommige onderwerpen niet eens bent. Dat het niet gaat om altijd je gelijk of zin te krijgen maar om “samen”-leven. Wat is dan de consequentie als je niet gaat stemmen?
Enigszins verward door de tijd en de wirwar van verhalen uit het dagelijkse leven, vraag ik me wel eens af, maak ik het te moeilijk? Ben ik te veel een insider geworden? Begrijp ik het spel van de samenleving nog wel? Wil ik dit spel nog wel spelen?
Consequentie komt van het woord consequent. Consequent zijn betekent dat je iets afspreekt en dat je je daar ook aan houdt. Natuurlijk is het niet altijd gemakkelijk om consequent te zijn. Ik heb me altijd vastgehouden aan de keuze die ik heb gemaakt om me verkiesbaar te stellen voor de Houtense politiek en de spelregels die daarbij gelden. In voor- en tegenspoed heb ik mijn invulling gegeven aan het raadslidmaatschap. Ik heb in de afgelopen jaren veel keuzes gemaakt en de consequenties gedragen. Soms leidde dat tot meerderheden in de raad en soms hoorde ik bij een minderheid. Dat hoort erbij in een democratie. Gelijk hebben en gelijk krijgen is niet altijd logisch te verklaren.
Allerlei zaken hebben invloed op keuzes, met name het moment van kiezen en de context waarin je kiest zijn van groot belang is. De tijd heeft invloed op keuzes, soms komt een keuze dan in een perspectief te staan waarbij je een makkelijk doelwit kunt worden. Door een keuze te isoleren van de tijd en de context van de keuze, kun je makkelijk scoren, ook in de Houtense politiek. Een keuze kan zo zelfs ongewild een politiek of zelfs persoonlijk risico worden.
Het deelnemen aan het politieke spel heeft een behoorlijke invloed op mijn prive leven en mij persoonlijk. Iets wat ik verstandelijk wel wist maar in het ‘echt‘ toch iets anders is. Je kunt in het gezin afspraken maken, echter de realiteit test nog wel eens de rekbaarheid van de afspraken.
In een samenleving maken we afspraken en dat doen we gelukkig op een democratische manier. Spelregels kun je ze noemen, spelregels van onze samenleving. Volgens mij is het de bedoeling dat alle spelers van het spel zich houden aan de spelregels, wil je deze veranderen dan kun je gebruik maken van de democratische mogelijkheden om de spelregels te beïnvloeden. Een plaats om de spelregels te beïnvloeden is bijvoorbeeld de gemeenteraad.
Hoe spelen wij in onze Houtense samenleving eigenlijk het spel? Spelen we allemaal wel hetzelfde spel? Is er sprake van fairplay? Wordt de keuze moedwillig van elementen als tijd en context gescheiden?
Ik merk dat ik af en toe behoefte krijg aan rust. Rust in het spel, of zelfs even afstand van het spel. De afgelopen jaren heb ik me op het lokale politieke toneel onder andere met de spelregels bemoeit en soms heb ik de spelregels kunnen beïnvloeden op een manier waarvan ik denk, ‘zo wordt het een beter spel’.
Hoe beperkt deze invloed soms ook is, ik kijk terug op 10 jaar actief deelnemen aan het democratische spel, de lokale politiek. Het lokale politieke spel kent vele consequenties. Soms zag ik ze aankomen maar soms kwamen ze onverwacht. Wetend wat de consequenties kunnen zijn realiseer ik me dat er een moment is gekomen om opnieuw te kiezen en de consequenties te accepteren. Ga ik voor weer vier jaren met de daarbij behorende consequenties?
Na een zorgvuldige afweging en het vertrouwen in een aantal gemotiveerde collega inwoners, die de sociale democratie als basis hebben, die het stokje over kunnen nemen, kies ik voor een andere weg. De consequentie is dat ik mij niet verkiesbaar zal stellen voor de gemeenteraadsverkiezingen begin 2014.
Natuurlijk is het te makkelijk om de politiek en de samenleving te benaderen als een spel. Zie het als mijn metafoor voor mijn inzet in de afgelopen jaren in dit blog. Ik ben de afgelopen jaren wel eens aangesproken dat ik het politieke spel te serieus neem, ja dat is hoe ik in elkaar zit. Dat is de consequentie als ik dit spel speel, dit spel gaat over onze samenleving en democratie.
Ik ben een ervaring rijker en heb het politieke spel van binnen mogen meemaken, een voorrecht. Ik heb gezien wat de kracht maar ook de kwetsbaarheid is van besturen, het verschil tussen macht en beïnvloeding, de kracht van de samenwerking en soms het venijn en de pijn van het spelen op de persoon. Mocht je de kans krijgen om er aan deel te nemen, kies er voor en ga er voor.
Tot slot nog een overweging, zie het als een tip.
Laat je niet leiden door verhalen, populisme, incidenten en stemmingmakerij, maak gebruik van je GBV. Volgens mij zit dat in onze genen, oké we gebruiken het niet altijd maar het zou ons als mensen goed moeten afgaan. Gebruik je GBV, je gezond boeren verstand. Wat zou daar de consequentie van zijn?
Jocko Rensen (augustus 2013)
Kijk voor meer duidelijkheid over consequentie en consequent op http://nl.wikisage.org/wiki/Consequentie